پايان‌نامه دكتري رشتة پزشكي
عنوان:
بررسي سطح سرمي پروكلسي تونين در بيماران مبتلا به سل فعال ريوي و مقايسه آن با گروه كنترل
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: كليات 1
1-1- مقدمه و بيان مسئله 2
2-1 تعريف واژه‌هاي كليدي 3
3-1 اهداف و فرضيات 4
1-3-1 هدف كلّي 4
2-3-1 اهداف اختصاصي 4
3-3-1 هدف كاربردي 5
4-3-1 فرضيات يا سؤالات تحقيق 5
فصل دوم: پيشينه تحقيق 7
1-2 مباني نظري 8
1-1-2 بيماري سل 8
2-1-2 اپيدميولوژي 9
3-1-2 اتيولوژي 11
4-1-2 مورفولوژي و مشخصات مايكوباكتريوم توبركلوزيس 12
5-1-2 آسيب شناسي 13
6-1-2 تظاهرات باليني 15
7-1-2 تشخيص سل 31
8-1-2 درمان سل 37
9-1-2 پايش پاسخ به درمان 39
10-1-2 سل مقاوم به درمان 39
11-1-2 پيشگيري 40
2-2 مطالعات مشابه 41
1-2-2 مطالعات داخلي 41
2-2-2 مطالعات خارجي 42
فصل سوم: مواد و روش ها 44
1-3 نوع مطالعه 45
2-3 محيط پژوهش 45
3-3 جامعه آماري و حجم نمونه 45
4-3 روش گردآوري اطلاعات 45
5-3 روش تجزيه و تحليل داده ها و بررسي آماري 46
6-3 معيار ورود 46
7-3 معيار خروج 46
8-3 ملاحظات اخلاقي 46
9-3 محدوديت مطالعه 47
10-3 متغير هاي مطالعه 48
11-3 روش آزمايشگاهي 49
فصل چهارم: نتايج 52
فصل پنجم: بحث و نتيجه گيري 73
پيشنهادات 80
منابع 81
فهرست نمودار ها
عنوان صفحه
نمودار 1-4 : توزيع جنسي بيماران مورد مطالعه 53
نمودار 2-4 : توزيع سني بيماران مورد مطالعه 54
نمودار 3-4 : توزيع بيماران به تفكيك سطح تحصيلات 55
نمودار 4-4 : توزيع بيماران به تفكيك شغل آنها 53
نمودار 5-4 : توزيع بيماران به تفكيك محل سكونت 57
نمودار 6-4 : توزيع بيماران به تفكيك سابقه مصرف سيگار 58
نمودار 7-4 : توزيع بيماران به تفكيك وضعيت تاهل 59
نمودار 8-4 : توزيع بيماران به تفكيك سابقه ابتلا به سل قبلي 60
نمودار 9-4 : توزيع بيماران به تفكيك سابقه خانوادگي سل 61
نمودار 10-4 : توزيع بيماران به تفكيك شكايت اصلي هنگام اولين مراجعه و تشخيص بيماري توسط پزشك 62
نمودار 11-4 : توزيع بيماران به تفكيك روش هاي تشخيصي بيماري 63
نمودار 12-4 : توزيع بيماران سطح ESR در بيماران قبل و بعد از درمان 64
نمودار 13-4 : سطح CRP در بيماران قبل و بعد از درمان 65
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-4 : : ارتباط ميان سن و جنس و PCT بيماران 67
جدول 2-4 : ارتباط ميان روش تشخيص و PCT بيماران 68
جدول 3-4 ارتباط ميان سطح ESR و CRP و PCT بيماران….......................................70…
جدول 4-4: ارتباط ميان نوتروفيل و لنفوسيت و سطح PCT بيماران................................................... 71
جدول 5-4: : تعيين ميانگين سطح PCT قبل و بعد از درمان..................................................72
فهرست علائم اختصاري ABBREVIATIONS
ARDS adult respiratory distress syndrome
CT computerized topography
LP lumbar puncture
MDR-TB multi drug resistance tuberculosis
MRI magenetic resonance imaging
SPSS statistical package for social sciences
PCT procalcitonin
ESR Erythrocyte sedimentation rate
CRP C-reactive protein
POLY Polymorphonuclear
WHO World health organization
HIV Human immunodeficiency virus
AFB Acid-fast bacillus
CXR Chest X-ray
SIADH Syndrome of inappropriate secretion of antidiuretic hormone
ADA Adenosine deaminase
CNS Central nervous system
CSF Cerebrosoinal fluid
PCR Polymerase chain reaction
TST Tuberculin skin test
BCG Bacille Calmette-Guerin (vaccine)
F/U Follow up
چكيده
بررسي سطح سرمي پروكلسي تونين در بيماران مبتلا به سل فعال ريوي و مقايسه آن با گروه كنترل
مقدمه : سازمان بهداشتي جهان بيان ميدارد كه تقريبا يك سوم جمعيت جهان به ميكروب سل آلوده و در خطر ابتلا به بيماري سل قرار دارند و هر ساله حدود 9 ميليون نفر به سل فعال مبتلا شده و 5/1 تا 2 ميليون نفر در اثر اين بيماري جان مي سپارند . با توجه به رشد بالاي آمار مبتلايان به بيماري سل با در نظر گرفتن اين نكته كه بهترين راه پيشگيري از ابتلا به بيماري سل, درمان بيماران مبتلا و افراد آلوده مي باشد ، بنابراين تشخيص بيماران مبتلا به سل در مراحل اوليه با روش هاي نوين و مقرون به صرفه امري ضروري مي نمايد. پروكلسي تونين يك ماركر التهابي است . سطح پروكلسي تونين در بيماران مبتلا به سل ريوي در مطالعات متعدد نتايج متناقضي داشته است. هدف از طرح اين مطالعه مقايسه سطح سرمي پرو كلسي تونين در مبتلايان به سل ريوي قبل وبعد از درمان مي باشد .
مواد و روش ها :در اين مطالعه مورد شاهدي ، براي بيماراني كه با تشخيص سل ريوي فعال در طي يك ونيم سال مطالعه ما به مركز بهداشت مراجعه كرده بودند تحت عنوان گروه مورد چك ليستي تهيه و پر گرديد و اخذ نمونه سرمي جهت بررسي آزمايشگاهي از اين افراد انجام شد و همچنين در انتهاي ماه پنجم و ششم بعد از درمان در صورتي كه بيماران بهبود يافته و اسمير خلط آنها هم منفي شده بود بار ديگر نمونه سرمي جهت بررسي آزمايشگاهي اخذ گرديد و تحت عنوان گروه كنترل قرار گرفتند و پس از تكميل چك ليست ها و انجام آزمايشات لازم اطلاعات حاصل را وارد برنامه آناليز آماريSPSS.v. 16 كرديم و مورد تجزيه و تحليل قرار داديم .
نتايج: در اين مطالعه از42 بيمار 55 درصد مرد و 45 درصد زن بودند و ميانگين سني افراد 54/12 ± 48/45 سال و اكثريت با 30مورد(71/4 درصد) بين 35 سال تا 65 سال سن داشتند . اكثر بيماران(59/5 درصد) روستايي و كشاورز و دامدار بودند. با توجه به نتايج مطالعه تعداد 11 نفر سابقه فاميلي ابتلا به سل در اقوام درجه يك را داشتند كه مبتلا به سل فعال شده اند. وسرفه با 45/2 درصد شايع ترين يافته در بين بيماران مورد مطالعه بود. ونزديك به 50 درصد بيماران با اسمير خلط تشخيص داده شده اند. وميانگين ESR قبل از شروع درمان 87/21±45/88، ميانگين CRP قبل از شروع درمان 98/3±7/16 بوده و سطح اين دو با درمان به صورت معني داري كاهش يافت(p<0/001). شمارش نوتروفيل ها قبل از شروع درمان 3230±6110 سلول در ميلي ليتر و شمارش لنفوسيت ها قبل از شروع درمان 3161±6221 سلول در ميلي ليتر بود و تعداد نوتروفيل ها(p=0/01) و لنفوسيت ها(p=<0/001) با درمان به صورت معني داري كاهش يافت . ميانگين PCT قبل درمان 98/0±25/1 و با درمان به صورت معني دار كاهش يافته (p<0/001) و به 11/0±40/0 رسيد. همچنين قبل درمان 81 درصد بيماران PCT بالاتر از 5/0 داشته كه بعد از درمان به 23/8درصد كاهش يافت.
نتيجه گيري: از مطالعه چنان بر مي آيد كه ميزان PCT در بيماران مبتلا به سل اردبيل هنگام مراجعه بسيار بالاتر از موارد مشابه در مطالعه ديگر بوده است پس احتمالاً بتوان از آن در شناسايي بيماران مبتلا به سل استفاده كرد. البته لازم به ذكر است كه بايد مطالعه ديگري در اين راستا و با وجود گروهي شاهد صورت گيرد تا ميزان حساسيت و اختصايت آن در بيماران سلي بدست آيد. همچنين در اين مطالعه مشاهده شد كه ميزان ESR و CRP و تعداد گلبول هاي سفيد با روند درمان كاهش چشمگير پيدا مي كنند و از اين رو ماركرهاي بسيار خوبي جهت F/U بيماران و مشاهده روند بهبودي آنان به شمار آيند
كلمات كليدي: سل ريوي ، پروكلسي تونين ، ماركر التهابي
ABSTRACT
Serum level of procalcitonin in patient with active pulmonary tuberculosis and compare with control group
Introduction: About one third of the world's population is infected with tuberculosis (TB) and each year, about 1.5 to 2 million people die from TB. Procalcitonin (PCT) is an inflammatory marker that its level has variable results. The aim of this study was to compare serum PCT before and after treatment in patients with pulmonary TB.
Methods: This was a case-control study that has been done on patients with pulmonary TB. Data were collected by check list and serum samples were taken for laboratory analysis at the beginning and after six months of treatment and analyzed by SPSS.16 software.
Results: Forty-two patients with active pulmonary TB entered in this study. The mean age of the patients was 45.48 ± 12.54 years and 54.8% of them were male. Most of the patients (59.5 %) were rural. There was a family history of TB in 26% of patients. The most common symptom (45.2%) was cough. The mean ESR and CRP before treatment were 45.88 ± 21.87 and 7.16 ± 3.98 respectively that were reduced statistically significant after treatment (P<0.001). Neutrophil counts before treatment was 6221 ± 3161 Cells per ml. and decreased statistically significant after treatment (P=0.01). Mean PCT prior to treatment was 1.25 ± 0.98 ng/ml. and 81% of the patients have PCT higher than 0.5 to 5. After treatment PCT level reduced significantly (P<0.001).
Conclusion: Our results showed that the PCT levels in pulmonary TB were high in active disease and may be used for follow-up as a discriminative marker between active and cured pulmonary TB and predict treatment response.
Keywords: Pulmonary tuberculosis, Procalcitonin, inflammatory marker
بيماري كزاز