پايان نامه روانشناسي باليني

بررسي رابطه بين باورهاي غير منطقي و ميزان اضطراب در بين دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد اردبيل

مقدمه

روان شناسي رويكردهاي مختلفي دارد كه يكي از آنها، روان شناسي شناختي   است رويكرد شناختي بر نحوه اي كه افراد از محيط خودشان آگاه مي شوند نحوه اي كه درك نموده و ارزيابي مي كنند. ياد مي گيرند، فكر مي كنند، تصميم مي گيرند  و مسائل را حل مي كنند، تمركز دارد اين رويكرد بر روي فعاليتهاي ذهني هوشيار تمركز دارد و در آن اعتقاد بر اين است كه تفكر يابد مفهوم وسيع تر شناخت نقش اساسي و مهمي را در چگونگي بروز رفتار آدمي ايفا مي كند.  گر چه افراد متعددي به رويكردهاي شناختي كمك كرده اند اما دو نفر دراين حوزه مشهورترند: آرون بك  و آلبرت اليس .

بك و اليس بر نقش فرايند تفكر آشفته در ايجاد رفتارهاي ناسازگارانه تاكيد دارند به عقيده بك، ويژگي فراگير تعدادي از اختلال هاي رواني وجود  افكار خودكار  است عقايد بسيار محكمي كه فرد حتي نمي داند آن ها به احساس هاي ناخشنودي و دلسردي منجر مي شوند اين افكار به صورت خود انگيخته پديدار مي شوند و ناديده گرفتن آن ها دشوار است افكار خودكار حاصل نگرش هاي كژ كار هستند يعني قواعد يا ارزش هاي شخصي كه افراد به آن ها اعتقاد دارند و در سازگارهاي مناسب اختلال ايجاد مي كنند. (بك، راش ، شاو  و امري ، 1979).

اليس نيز يكي ديگر از روان شناسان شناخت گراست كه پاره اي از مفاهيم نظريه هاي او در افكار و انديشه هاي فلاسفه و متفكران قديم ريشه دارد. (اليس، 1973) اگر منشا فلسفي نظريه اليس به برخي از فلاسفه به خصوص زنو ، سيسرو  و اپيكتتوس  بر مي گردد. اپيكتتوس كه در قرن 4 قبل از ميلاد مي زيست معتقد بود كه انسان ها را اشيا برآشفته نمي كنند بلكه نگرشي كه نسبت به امورپيدا مي كنند آنها را آشفته مي كند.

به اعتقاد اليس اين عقايد است كه در افراد مبتلا به اختلال هاي رواني، معمولاً معيوب يا غير منطقي هستند او آن ها را عقايد غير منطقي  ناميد عقايدي درباره  خود و دنيا كه نامعقول غير منطقي هستند، اليس نظريه غير منطقي- هيجاني خود را كه به مدل «a- b- c» مشهور است چنين ارائه داد كه وقايع و رويدادها نيستند كه باعث آشفتگي، پريشاني و يا اضطراب مي شوند بلكه باور بر برداشت خود فرد از وقايع و پديده هاست كه باعث آشفتگي، پريشاني، اضطراب همچنين باعث به وجود آمدن مشكلات در زندگي شخص مي شوند اليس تفكر غير منطقي را كه بر اصول دهگانه وي معروف اند به شرح زير مطرح مي كند:

1-انتظار تاييد از ديگران، 2- انتظارات بيش از حد از خود، 3- سرزنش كردن خود و ديگران، 4- واكنش به درماندگي همراه با ناكامي، 5- بي مسئوليتي هيجاني،

6- نگراني زياد توام با اضطراب،7- اجتناب از رويارويي با مشكلات، 8- وابستگي، 9- درماندگي نسبت به تغيير، 10- كمال طلبي (معتمدين، 1383)

اضطراب  موضوعي است قديمي كه حتي مصريان باستان و نويسندگان قرون وسطي نيز وجود اضطراب را يكي از شرايط اصولي و اوليه زندگي انسان ها تلقي مي كردند اضطراب نه تنها پديده اي جهاني و فراگير بلكه ناشي از انسان بودن ابنا بشر است كيست كه در معرض تهديد مضطرب نشود. (بك به نقل از قراچه داغي، 1380)

فهرست مطالب

فصل اول

مقدمه     2

بيان مسئله            5

اهميت و ضرورت پژوهش    8

هدف كلي 10

اهداف جزئي         10

فرضيه هاي پژوهش            11

متغيرهاي پژوهش  11

باورهاي غير منطقي           11

اضطراب 12

فصل دوم 14

پيشينه پژوهش       14

مقدمه     15

تاريخچه تحول فكري اليس    16

ماهيت انسان         17

مفاهيم بنيادي نظريه اليس     20

مبناي فيزيولوريكي 20

مبناي روان شناختي 22

مفهوم اضطراب و بيماريهاي رواني     23

باورهاي غير منطقي 11 گانه از ديدگاه آلبرت اليس           26

راهبردهايي براي كشف اعتقادهاي غير منطقي    33

تكنيك هاي درماني            35

روان درماني         35

فرايند درمان         37

فنون و روش هاي درمان       38

كاربرد درمان عقلاني – هيجاني          40

درمان عقلاني – هيجاني       40

نقايص درمان عقلاني –هيجاني           42

اضطراب 43

عملكرد سطح اضطراب       43

تعريف اضطراب   44

اضطراب طبيعي    47

مولفه هاي اضطراب           47

ويژگي هاي اضطراب          49

رابطه اضطراب و ترس       49

مشتركات اضطراب و ترس   50

تفاوت هاي اضطراب و ترس 50

همه گير شناسي اضطراب     54

شيوه هاي بيان اضطراب      56

كاركردهاي انطباقي اضطراب            57

سبب شناسي اضطراب         57

نظريه هاي رفتاري 62

نظريه هاي وجودي 62

نظريه هاي شناختي 63

نظريه يادگيري اجتماعي – شناختي      64

نظريه هاي زيست شناختي    65

اختلالات اضطرابي            66

اختلال وحشت زدگي           66

عوامل وراثتي در اختلال وحشت زدگي 67

ويژگي هاي اختلال وحشت زدگي        67

اگروفوبيا 68

فوبيها     68

فوبيهاي خاص       68

فوبي اجتماعي       69

اختلال وسواس فكري - عملي 70

اختلال استرس پس از آسيب   70

اختلال حاد           71

اختلال اضطراب    71

علائم اضطراب     72

تحقيقات داخلي       74

تحقيقات خارجي     77

فصل سوم            79

روش پژوهش        79

روش پژوهش        80

جامعه آماري         80

نمونه آماري         80

ابزار پژوهش        80

روش تجزيه و تحليل داده ها   84

فصل چهارم          85

تجزيه و تحليل داده ها          85

آمار توصيفي        86

فصل پنجم            92

بحث و نتيجه گيري 92

نتيجه گيري          93

محدوديت هاي پژوهش         94

پيشنهادات            95

منابع:     96