پايان نامه كارشناسي ارشد

بررسي تاثيرتشويق بر پيشرفت تحصيلي دانش آموزان ابتدايي

چكيده

در اين پروژه مي خواهيم بدانيم كه چه نوع تشويق اثر مثبت در زمينه يادگيري دارد و چه نوع آن اثر منفي و آيا تشويق تنها راه موفقيت يك دانش آموز است ؟ تشويق بايد چگونه باشد آيا به نوع و اندازه كاري كه انجام داده مي شود بستگي دارد؟ آيا واقعا تشويق بيش از روش هاي ديگر مانند تنبيه بر پيشرفت تحصيلي دانش آموزان تاثير دارد؟ تشويق در منزل و از طرف والدين موثر تر است يا از طرف اوليا مدرسه؟ آيا از طريق تشويق مي توان از نيروي يك فرد حداكثر فايده را برد و تمام خواسته خود را بدست آن ها (دانش آموازان ) برآورده ساخت ؟ و آيا تشويق فردي موثر تر است يا تشويق گروهي؟ از آن جايي كه خانواده ها و مدارس ابتدايي ترين و مهم ترين كانون پرورش و تربيت كودكان و نوجوانان هستند و گردانندگان آن ها والدين و آموزگاران هستند و اصلي ترين نقش را در اين زمينه به عهده دارند بايد با اصول و قوانين تربيت آشنايي كامل داشته باشند و آن را به عنوان احسن بكار گيرند. چرا كه اگر اين اصول و قوانين بكار برده نشوند نبايد در انتظار موفقيت آموزش و پرورش باشيم. بنابراين فساد و تزلزل جبران ناپذير آينده مان دور از انتظار نخواهد بود.

مقدمه

جامعه سالم و پويا متشكل از افرادي است كه به اندازه كافي از تخصص و تعهد برخوردار باشند دراين صورت رسالت اساسي تعليم وتربيت پرورش انسانهايي است كه متناسب با نيازها و اهداف جامعه ازيك سو و امكانات و استعدادهاي خودازسوي ديگر به نحو متعادلي از دانش و بينش و مهارت لازم بهره مند باشند، لذا مي توان گفت تجزيه و تحليل و بهبود فراگردهاي بنيادين نظام هاي آموزشي و آموزشگاهي از اهميت و اولويت ويژه اي برخوردار است. تشويق وتنبيه به عنوان دو ابزار و مكانيزم انگيزشي از ديرباز مورد توجه و استفاده مربيان بوده است به نحوي كه مي توان گفت تاريخ بكارگيري اصل تشويق و تنبيه و استفاده از آن به عنوان انگيزه اي براي تربيت انسانها به قدمت تاريخ تعليم و تربيت است.

هر جا نشان و اثري از تعليم و تربيت بيابيم بدون شك همراه و همزمان با آن نيز كاربرد انواع مكانيزم هاي تشويقي و تنبيهي را مشاهده خواهيم نمود. حضورهميشگي و قدمت تشويق و تنبيه را مي توان دليلي برضرورت آن دانست علاوه براين با مراجعه به منابع و مآخذ ديني و علم نيز مشاهده مي شود كه تبشير و انذار و پاداش و عقوبت به كرات در آيات و احاديث گوشزد شده است.

بررسي نظرات مربيان و انديشمندان اخير نيز نشانگر ضرورت و اهميت استفاده از هر دو عامل تشويق و تنبيه در جريان تعليم وتربيت است. تشويق و تنبيه همچنانكه مي تواند آثار مطلوب و سازنده داشته باشد همچنين مي تواند موجب بروز پيامدهاي منفي و نامطلوب نيز باشد.

تشويق چنانچه صحيح و به موقع انجام شود عامل تقويت و ترغيب دانش آموزان و چنانچه مبتني بر اصول علمي نباشد موجب غرور و خودخواهي و انحراف مسير تعليم و تربيت مي گردد. همچنين تنبيه صحيح مي تواند باعث آگاهي و هوشياري دانش آموزان و اعمال نسنجيده آن موجب سرخوردگي يأس و نااميدي مي گردد. براين اساس، در رابطه با اجراي تشويق و تنبيه همواره سوالات مهمي چون چه زماني بايد از تشويق و تنبيه استفاده نمود؟ تا چه اندازه بايد دانش آموزان را تشويق و يا تنبيه نمود؟ چگونه و از چه طريقي بايد تشويق و تنبيه را اعمال كرد؟ تشويق و تنبيه با مراحل رشد شناختي و عاطفي و اجتماعي دانش آموزان چه

رابطه اي دارد؟ و ...

بيان مسئله

در هر نظام آموزشي و تربيتي، دانش آموزان به عنوان عنصر اساسي مطرح هستند و كليه برنامه آموزشي و درسي به منظور ايجاد تغييرات مطلوب در رفتـــار وي طراحي و اجرا مي شود اين برنامه ها زماني مي تواند از كارائي لازم برخوردار باشد كه طراحان و مجريان آن با ويژگيها و خصوصيات دانش آموزان در هر سن آشنا باشند. معلم كه نقش اصلي در اجراي برنامه هاي درسي و فرايند تدريس به عهده دارد بيش از شخصي ديگر بايد با شيوه هاي مختلف ايجاد تغييرات مطلوب در دانش آموزان آشنا باشد تا بتواند جريان آموزشي و يادگيري را مطابق با توانائيها و علايق آنها پيش ببرد.

در تربيت اوليا و مربيان مي توانند از طريق تشويق كودك را به كاري وا دارند كه مطلوب آنهاست و از كاري كه بدان راضي نيستند باز دارند كودك در سايه تشويق از بسياري از خواسته ها و توقعات خود چشم پوشي مي كند و عملاً به راهي مي رود كه مشوق او خواهان آن است. امّا آنچه كه در اينجا مورد بحث است بيش از هر چيز ديگر مورد توجه مي باشد بهره گيري از نقش تشويق در فرايند يادگيري و پيشرفت تحصيلي است. چه بسا استفاده نادرست و نابجا از تشويق و تنبيه نه تنها نمي تواند در درازمدت مؤثر واقع شود بلكه ممكن است اثرات نامطلوب و نتايج سوئي نيز به همراه داشته باشد به خصوص زماني كه رفتار تشويقي ما متأثر از احساسات و هيجانات زودگذر بوده و تنبيه هائي را كه اعمال مي كنيم برخواسته از خشم و عصبانيت و برآشفتگي رواني مي باشد.

اگرچه مسئله تشويق از ديرباز توجه متخصصان تعليم و تربيت و روانشناسان را به خود جلب كرده است و گاه عقيده و نظريه هاي ضد و نقيضي در اين مورد مطرح شده است..

فهرست مطالب

چكيده     ج‌

فصل اول

مقدمه     1

بيان مسئله            3

اهداف تحقيق        4

سوالات تحقيق       4

اهميت و ضرورت تحقيق      4

فرضيه هاي تحقيق 5

واژه ها و اصطلاحات          6

فصل دوم

مقدمه تحقيق         9

تنبيه       10

انواع تقويت كننده ها( تشويق ها)         12

1.تقويت كننده هاي نخستين   12

2. تقويت كننده هاي ثانويه يا شرطي:   12

4. تقويت كننده هاي اجتماعي:            13

5. تقويت كننده هاي جانشيني:            13

نمونه هايي از تقويت كننده هاي گوناگون براي كودكان و بزرگسالان   14

نقش مهم تشويق     15

تشويق    15

نكاتي چند در مورد تشويق     16

مسئله تشويق         17

فصل سوم

روش تحقيق          23

جامعه آماري         23

نمونه و روش پژوهش          23

ابزار پژوهش        23

تجزيه و تحليل داده ها          24

فصل چهارم

مقدمه     26

آمار توصيفي        26

بخش دوم: آمار استنباطي      37

فصل پنجم

نتيجه گيري          39

محدوديت هاي پژوهش         41

پيشنهادات            42