پايان نامه كارشناسي ارشد  

 گرايش : غيرزيستي

استخراج و شناسايي تركيبات طبيعي موجود در كبد و بافت عضله ماهي كفشك زبان گاوي (Largescale tonguesole)

*همراه با مقاله بررسي و شناسايي برخي از تركيبات طبيعي و اسيدهاي چرب موجود در روغن كبد و عضله ماهي كفشك زبان گاوي (largescale tonguesole) در 13 صفحه

چكيده :

در اين تحقيق مواد طبيعي و اسيد هاي چرب موجود در بافت كبد و عضله ماهي كفشك زبان largescale tonguesole با نام علمي  (Cynoglossus Macrolepidotus ) معروف به زبان گاوي با استفاده از روش(Bligh And Dyer ) استخراج گرديد .

براي شناسايي اين مواد ابتدا كلروفرم كه به عنوان حلال مورد استفاده قرار گرفته بود توسط دستگاهRotary Evaporator تبخير و سپس مواد در –n هگزان حل گرديد و به دستگاه GC-MS تزريق شد . با استفاده از كروماتوگرام جرمي و طيف هاي جرمي بدست آمده مواد طبيعي موجود از جمله اسيدهاي چرب بافت كبد و عضله با محاسبه انديس كواتس و مقايسه آنها با انديس كواتس استاندارد و نيز بررسي داده هاي طيفي ( GC-MS ) و مقايسه آنها با داده هاي استاندارد موجود در مراجع (Eight Peak) شناسايي گرديد .

در كبد يازده تركيب شناسايي شد كه  Palmitic Acid با 98/14 درصد بيشترين مقدار مي باشد . ساير تركيبات شناسايي شده در كبد شامل Oleic Acid (30/12درصد) ،

 1,3-Cyclooctadiene(97/7درصد)stearicAcidو(80/6)درصد، methyl eicosa-5,8,11,14,17 pentaenoate   (45/6 درصد) ،  1,4,8-Dodecatiene (75/5 درصد). 9-Hexadecanoic Acid (39/5درصد)ethyl ester، 5,8,11,14-Eicosatetranenoic Acid (08/4درصد)،Heptacosane (77/1درصد)،3-Heptadecan-5-yne (24/1درصد)،Myristic Acid (66/0درصد)مي باشد . تركيبات شناسايي شده در بافت عضله شامل Plamitic Acid (15/43درصد) ، Methyl Eicosa-5,8,11,14,17-Pentanoate  (51/23درصد) ،Stearic Acid (35/8درصد)،Oleic Acid(68/0درصد)،Nonane(74/6درصد)،Decane(06/3درصد) مي باشد .

واژگان كليدي :

اسيدهاي چرب غير اشباع

روغن كبد و عضله ماهي

كفشك زبان گاوي

پالمتيك اسيد

اولئيك اسيد

مقدمه :

اسيدهاي چرب اشباع نشده با چند پيوند دو گانه (PUFA)Poly Unsturated Fatty Acids  از نوع اسيد هاي چرب Omega-3 و اسيدهاي چرب Omega-6 جزو اسيدهاي چرب  ضروري براي بدن انسان هستند كه بدن انسان توانايي ساخت اين اسيدهاي چرب اشباع نشده  را ندارد و بايد از طريق مواد غذايي تامين گردد .

 اسيدهاي چرب  Omega-3 بيشتر در بدن  ماهي و بخصوص ماهي هاي  روغني  مثل شاه  ماهي،ماهي خال مخالي، ساردين ، پليچارد، ماهي آزاد و ماكرل يافت مي شود .

اسيدهاي چرب امگا 3 شامل (ALA) Alpha – Linolenic Acid و دو مشتق آن با اساميDecosahexaenoic Acid (DHA) و  Eicosapentaenoic Acid (EPA)

مي باشند .

 در بدن ماهي ALA از طريق فعل و انفعالات بيوشيميايي به EPA , DHA تبديل مي گردد . مشابه همين امر در بدن انسان نيز رخ مي دهد اما آنچه حائز اهميت است اين است كه ALA در بدن وجود نداشته و ساخته نمي شود ، بنابراين بايستي از طريق مواد غذايي(مثل ماهي و روغن ماهي كه يكي از منابع سرشار اسيدهاي چرب امگا 3 است ) به بدن برسد و همين نكته نشانگر ضرورت مصرف ماهي و غذاهاي دريايي مي باشد . [12] .

 DHA براي عملكرد مغز، چشم و سيستم توليد مثل پستانداران ضروري است و تحقيقات اخير نشان مي دهد كه وجود آن به ميزان كافي در بدن باعث تعادل خلق و داشتن روحيه مثبت

 مي گردد .

EPA براي ساخته شدن پروستاگلايدينهاي ضروري براي عملكرد صحيح سيستم قلب و عروق حياتي هستند و در ساختمان غشاي سلولي نيز شركت مي كنند.

فهرست مطالب

عنوان     صفحه

چكيده

مقدمه

فصل اول: كليات

1-1 هدف

1-2 پيشينه تحقيق

1-3 روش كار و تحقيق

فصل دوم: كفشك زباني ماهيان(cynoglossidae tongue soles)

                كفشك زبان گاوي(cynoglossus marco lepidotus)

1-2كفشك زباني ماهيان (cynoglossidae tongue soles)

2-1-1 ريخت شناسي كفشك زباني ماهيان

2-1-2 گونه هاي موجود در ايران

2-2 جايگاه سيستماتيك كفشك زبان گاوي (cynoglossidate macrolepidotus )

2-2-1 ريخت شناسي كفشك زبان گاوي (largescale tonguesole)

2-2-2 محيط زيست

2-2-3 ارزش اقتصادي

2-2-4 اندازه و وزن

2-2-5 پراكنش

فصل سوم:چربي ها (lipids) وروغن ماهي(fish oil)

3-1 چربي ها

3-2 اسيد هاي چرب

3-2-1 مشخصات عمومي اسيدهاي چرب

3-2-2 خواص اسيدهاي چرب

3-3 ساختمان و خواص انوع چربيها

3-3-1 چربي هاي خنثي (اسيل گليسرولها)

3-3-2 فسفوگليسيريدها

3-3-3 اسفنگوليپيدها و گليكوليپيدها

3-3-4 موم ها ( waxed)

3-3-5 ليپيدهايي كه صابون نمي شوند

3-6 روغن ماهي (Fish oil)

فصل چهارم : مواد و روش ها

4-1 مواد مصرف شده

4-2 وسايل آزمايشگاهي مورد نياز

4-3 دستگاههاي مورد نياز

4-4 روش

4-4-1 تهيه نمونه ماهي كفشك زبان گاوي

4-4-2 استخراج مواد طبيعي از كبد و بافت عضله ماهي كفشك زبان گاوي

4-4-3 مراحل عملي استخراج به روش Bligh and dyer

4-4-4 استخراج و خالص سازي چربي ها در روش Bligh and dyer

4-5 استفاده توأم از كروماتوگراف و طيف سنج جرميGC/MS

4-5-1 انديس كواتس (Kovts index )

4-6 شناسايي مواد طبيعي موجود در فاز –n هگزاني كبد و بافت عضله

 ماهي كفشك زبان گاوي (largescale tongusole) با استفاده از دستگاه GC/MS

4-6-1 مشخصات دستگاه GC/MS مورد استفاده

فصل پنجم : نتايج آزمايش و بحث

5-1 نتايج ، تفسير داده ها و شناسايي طيف هاي GC-MS

5-2 بحث

پيشنهادات 

فهرست منابع فارسي

فهرست منابع انگليسي

چكيده انگليسي

فهرست جداول

عنوان                        صفحه

جدول 3-1 برخي از اسيدهاي چرب طبيعي

جدول 5-1 تركيبات شناسايي شده در فاز كلروفرمي كبد ماهي كفشك زبان گاوي

جدول 5-2 نتيجه گيري كلي در مورد تركيبات شناسايي شده در كبد ماهي كفشك زبان گاوي

جدول 5-3 تركيبات طبيعي شناسايي شده در فاز كلروفرمي بافت عضله ماهي كفشك  زبان گاوي

جدول 5-4 نتيجه گيري كلي در مورد تركيبات شناسايي شده در بافت عضله ماهي  كفشك زبان گاوي

فهرست شكل ها

عنوان                            صفحه

شكل 2-1 كفشك زبان گاويlargescale tonuesole))                                                     18

شكل 2-2 نماي سر ماهي كفشك زبان گاوي                                                                    20

شكل 2-3 نماي پشت بدن ماهي كفشك زبان گاوي                                                 20

شكل 2-4 نماي دم ماهي كفشك زبان گاوي(largescale tanguesole) )                    20

شكل 2-5 پراكنش ماهي كفشك زبان گاوي                                                                      21

شكل 3-1 ساختار مولكولي (ALA) Alpha linolenic acid .                                                33

شكل 4-1 نمونه ماهي كفشك زبان گاوي                                                                        37

شكل 4-2 نمونه كبد ماهي كفشك زبان گاوي                                                                   37

شكل 4-3 نمونه عضله ماهي كفشك زبان گاوي                                                    38

شكل 4-4 دستگاه Rotary evaporator                                                                       39

شكل 4-5                                                                                                                        41

شكل4-6 شماي كلي از يك سيستم GC/MS                                                                    43

شكل 4-7 نحوه محاسبه انديس كواتس از روي زمان بارداري                                               45

فهرست نمودار

عنوان                                       صفحه

نمودار 5-1 كروماتوگرام  GC-MS مربوط به فاز كلروفرمي كبدها ماهي  كفشك زبان گاوي                                                                                              

نمودار 5-2 كروماتوگرام GC-MS مربوط به فاز كلروفرمي عضله كفشك  زبان گاوي