گزارش كارآموزي در اداره ماليات

گزارش كارآموزي در اداره ماليات

ماليات [1] :

ماليات گنجينه اي است گرانبها، اما از ماليات در زمانهاي مختلف تعابير متعددي صورت گرفته است، در زمانهاي دور و دوران حكومت پادشاهان، از ماليات به عنوان خزانۀ پادشاه يا اهرم فشار ياد مي شده و يكي از نشانه هاي قدرت پادشاه را شامل مي شد. در آن  دوران پادشاهان ماليات را حق خود و مايۀ تأمين و صلابت حكومت خود مي دانستند. از طرفي به دليل سطح پايين و ضعيف فرهنگ مردم در قبال كشور و حكومت و سرنوشت خود طبيعتاً ماليات به عنوان يكي از ظالمانه ترين قوانين و مايۀ نابرابري در جامعه برشمرده مي شد.

امروز با بالا رفتن سطح فكر و سطح فرهنگ مردم، مردم دنيا به اين مسئله پي بردند كه ادارۀ هر كشور مي بايست بدست مردم همان كشور و با نظر همه مردم انجام شود. از اين رو ماليات را در تعبير امرزوي مي توان به ميزان همبستگي و مشاركت و فرهنگ مردم يك كشور در اداره و انجام امور مربوط به آن كشور ياد كرد و اينكه هر فرد باتوجه به ميزان توانايي و بهره مندي خود در جامعه، نقش مهمي در پيشرفت كشور خود داشته باشد. از طرفي با  صنعتي شدن دنيا و استفاده بي حد و حصر از مواهب طبيعي در روي زمين و بيان مسئله مهم بحران اتمام منابع و انرژي مردم دنيا همواره در تكاپوي اين هستند كه كاملترين و صحيح ترين راه استفاده از منابع و همچنين منبعي جديد پيدا كنند. از اين رو نه تنها از ماليات در  اداره كشورها استفاده مي  شود بلكه از ماليات به عنوان يك   منبع مولد در جهت استفاده در تمام امور مربوط به كشورها در جنبه هاي مختلف (اجتماعي، اقتصادي و ...) ياد مي شود.

برخي كشورها به دليل نبود منابع طبيعي و يا كمبود منابع طبيعي خيلي زود به اين نتيجه رسيدند كه ماليات را نه تنها در جهت ادارۀ امور جاري كشور بلكه مي توان به عنوان يك منبع مولد در انجام كليه فعاليتهاي يك كشور در هر جنبه و هر اندازه بهترين استفاده را كرد و موفقيت يك كشور را در همه عرصه ها تضمين كرد.[2]

در نتيجه مي توان گفت كه ماليات منبع و گنجينه گران بهايي است كه معدن و محل استخراج آن مردم يك كشور هستند كه هرچه مردم بزرگتري را تشكيل دهند كشوري آباد و سرافراز خواهند داشت و مردم مي توانند در سايۀ اتحاد يكديگر سرنوشت و عزت خود را رقم بزنند كه اين بسته به ميزان سطح فكر و فرهنگ مردم يك كشور است.

باتوجه به گفته هاي بالا تعريفي امروزي كه در همه جاي دنيا نسبت به ماليات عنوان مي شود[3] عبارت است  از :

«ماليات مبلغي است كه دولت براساس قانون و به منظور تقويت عمومي حكومت و تأمين مخارج عامه از اشخاص مالك (حقيقي و حقوقي) نسبت به ميزان بهره مندي از جامعه دريافت مي كند. ماليات از مهمترين زير ساختهاي اقتصادي است كه در رشد و توسعه پايدار، تأمين عدالت اجتماعي از طريق توزيع مجدد درآمد و ثروت و تخصيص مجدد منابع نقش مهمي دارد. همچنين با اخذ ماليات عادلانه و واقعي مي توان به مشكلات مهم در اكثر عرصه هاي اجتماعي و اقتصادي دولت ها مانند كسري بودجه، معضل بيكاري و كاهش سرمايه گذاري ها در بخش هاي توليدي و ... فايق آمد.»[4]

پايه هاي مالياتي :

با پيدايش نظام هاي مالياتي در جوامع مختلف جهان كه ناشي از بالا رفتن سطح  فكر مردم بود پديده اي به نام تفكيك منابع ماليات مطرح شد.

اين تفكيك منابع ماليات را به دو بخش مستقيم و غيرمستقيم تقسيم كرد قبل از شروع هر بحثي در مورد مالياتها مي بايست مفهوم و عناصر كلي اين تفكيك را درك كرد.

در همۀ كشورها از آنجايي كه عنصر اصلي و شالودۀ اصلي تأمين مالياتي مردم هستند و ميزان مالياتي نسبت به سهم و نقشي هر فرد از نظر مالكيت و بهره برداري از جامعۀ تعيين مي شود و چون مالكيت و بهره وري هر فرد يا به صورت مستقيم يا غيرمستقيم در هر جامعه مطرح ميباشد از همين رو ماليات ها نيز بر همين اساس در سطح بين المللي از نظر نحوه تأمين و ساختار تشكيل آن به دو پايه اساسي مالياتهاي مستقيم و  غيرمستقيم طبقه بندي مي شوند.[5]

ماليات مستقيم[6] :

ماليات هايي هستند كه مبلغ آن مستقيماً بواسطۀ ميزان نقش و بهره مندي اشخاص حقيقي و  حقوقي از جامعه يا به بيان ديگر به پايۀ درآمد دارايي آنها وضع مي شود.

ماليات غيرمستقيم:

ماليات هايي هستند كه  مبلغ آن بواسطه بهره مندي و استفاده از عوامل ايجاد شده برپايۀ توليد كالاها و خدمات در جامعه توسط دولت يا ساير نهادها، اخذ مي شود و تعيين مي شود.

بنابراين پرداخت كننده ماليات براي پرداخت ماليات مستقيم با ادارۀ  امور مالياتي مواجه مي شود و پرداخت كننده ماليات غيرمستقيم براي پرداخت مواجه با كالاها و خدماتي مصرفي يا توليدي است.[7]

1- عظيمي - حسين، مقدمه اي بر ماليات و خط مشي آن در ايران، سازمان برنامه و بودجه ، ص 15

2- قمري وفا- مصطفي، روند اخذ ماليات در ايران، تهران 1382، ص 7

1-  هدي - كريستوفر، سياست هاي مالياتي  OECD(آنچه كشورهاي در حال توسعه از اين سياستها مي توانند بياموزند ) ، اكتبر 2002 ، مترجم فرشته حاج محمدي ،سازمان امور مالياتي كشور ، دفتر مطالعات و تحقيقات ، ص 3

3- عرب مازار – علي اكبر، مجله  مالياتي دوره دوم، شماره 1، تابستان 76، ص 2

1- قره باغيان، مرتضي، ماليات رشد و توسعه، تهران، نشرني، 1373، ص 17

2- قانون ماليات هاي مستقيم، وزارت امور اقتصادي و دارايي

3- تجميع عوارض در ايران، سازمان امور مالياتي كشور ، دفتر مطالعات و تحقيقات، ص 14